Materiały eksploatacyjne wykorzystywane w sterylizacji nadtlenkiem wodoru oraz ich zastosowanie.
Jedną z najpopularniejszych metod sterylizacji na zachodzie jest sterylizacja za pomocą nadtlenku wodoru. Jest to podyktowane bezpieczeństwem, niskimi kosztami oraz łatwością obsługi. Również w Polsce pojawia się coraz więcej tego typu urządzeń, włącznie z najnowocześniejszymi maszynami działającymi bez udziału plazmy.
Używając VH202 bardzo ważny jest odpowiedni dobór wszelkiego rodzaju materiałów eksploatacyjnych.
Przy sterylizacji niskotemperaturowej za pomocą nadtlenku wodoru można sterylizować większość powszechnie używanych materiałów. Jest jednak wąska grupa materiałów, których sterylizacji bezwzględnie należy unikać tj.: sprzętu jednorazowego, sprzętu z zamkniętym światłem, implantów, bawełny i celulozy.
Opakowania TYVEK oraz akcesoria
Właśnie ze względu na ostatni z wymienionych materiałów do sterylizacji nadtlenkiem wodoru należy używać opakowań bez celulozy. Są dwa rodzaje stosowanych materiałów: wytwarzany z włókien polietylenowych TYVEK z którego produkowane są rękawy ze wskaźnikami procesu, oraz torebki ze wskaźnikami procesu (także w wersji samoprzylepnej) oraz materiały wykonane z włókien polipropylenowych czyli wzmocnione włókniny typu SMX.
Tak jak w przypadku rękawów papierowo-foliowych, również rękawy wykonane z TYVEKu muszą zostać odpowiednio zgrzane. Odpowiedni zgrzew jest wytrzymały dzięki czemu zawartość rękawa jest sterylna. Dlatego bardzo ważne jest prawidłowe działanie zgrzewarki, której pracę każdorazowo przed użyciem należy sprawdzić za pomocą testu zgrzewu dostosowanego do materiału TYVEK.
Zabezpieczenia
Dobrej jakości opakowania są zdecydowanie mniej narażone na wszelkiego rodzaju uszkodzenia. Miejscem największego ryzyka są ostro zakończone rogi tac narzędziowych. Z tego względu powinno się je zabezpieczać za pomocą silikonowych zabezpieczeń dostosowanych do sterylizacji nadtlenkiem wodoru.
Podobnie wszelkiego rodzaju ostrza narzędzi, igły, końcówki narzędzi powinny być zabezpieczane wielorazowymi silikonowymi osłonkami lub jednorazowymi przezroczystymi osłonkami, które ułatwiają identyfikacje sterylizowanego instrumentu medycznego. Tego typu osłonki zabezpieczają narzędzie przed uszkodzeniem a opakowanie przed podarciem.
Należy pamiętać, że jakiekolwiek przedarcie materiału opakowaniowego powoduje, że instrumentarium uznane zostaje za niesterylne i cykl wyjałowienia trzeba powtórzyć!
Na rynku znajdują się również specjalnie zaprojektowane maty „jeżyki”, które można dowolnie przyciąć chcąc dopasować je do posiadanego rozmiaru tacy. Ich zadaniem jest odpowiednie pozycjonowanie narzędzia co zabezpiecza je przed uszkodzeniem.
Tace do sterylizatora powinny przede wszystkim zapewniać odpowiednią penetracje VH2O2, należy pamiętać o ich odpowiednim ułożeniu – nie przeładowywać oraz nie nakładać jednej na drugą.
Testy biologiczne, chemiczne oraz odpowiednia dokumentacja procesu
Kolejną niezwykle istotną grupą materiałów eksploatacyjnych wykorzystywanych przy VH202 są wskaźniki chemiczne oraz biologiczne.
Zgodnie z zaleceniami każdy cykl sterylizacyjny powinien być sprawdzony za pomocą kontroli biologicznej. Co bardzo istotne test biologiczny powinien być zastosowany dla każdego wsadu. Po przeprowadzonej sterylizacji test poddawany jest 24 godzinnej inkubacji. Drugim rodzajem testu jest tzw. chemiczny test paskowy. Ma on za zadanie potwierdzić penetracje nadtlenku wodoru w komorze urządzenia.
Po przeprowadzonej sterylizacji proces należy odpowiednio udokumentować. Służą do tego tzw. arkusze dokumentacyjne, w których można wkleić wykonany test, oraz umieścić dane dotyczące cyklu, operatora, sterylizatora itd.
Należy pamiętać, że przeprowadzane testy oraz dokumentacja są gwarantem właściwie wykonanej pracy oraz chronią szpital oraz personel przed ewentualnymi roszczeniami ze strony pacjentów!
Wybór odpowiednich materiałów
Wybierając odpowiednie materiały do sterylizacji nadtlenkiem wodoru warto zwrócić uwagę na takie walory jak; jakość, cena, dostępność różnych produktów oraz obsługa posprzedażowa. Na polskim rynku dostępne są bardzo dobre opakowania kompatybilne z każdym rodzajem sterylizatora działającego w oparciu o nadtlenek wodoru. Odpowiedni dobór testów, akcesoriów oraz właściwe przeszkolenie personelu z zakresu ich stosowanie daje gwarancje właściwie wykonywanej: wydajnej oraz ekonomicznej sterylizacji nadtlenkiem wodoru.
Michał Strzyżewski
