Odkażanie ran – czym przemywać ranę i w jaki sposób o nią dbać?
Rana jest to anatomiczne przerwanie ciągłości tkanek powstające najczęściej na skutek urazu mechanicznego lub czynnika chorobowego. Pojęcie rany jest ściśle związane z dwoma procesami: gojenia oraz jej leczenia.
Rana może być powierzchowna, głęboka, ostra lub przewlekła. Tę ostatnią nie tylko należy oczyszczać, ale również wspomagać proces jej gojenia. Rany przewlekłe wymagają większego zaangażowania niż pozostałe, jednak niezależnie od ich typu i pochodzenia, ważne jest zastosowanie odpowiedniego środka do dezynfekcji.
Na rynku dostępnych jest wiele środków do dezynfekcji ran. Wybierając produkt należy brać pod uwagę przede wszystkim zakres jego działania przeciwdrobnoustrojowego, brak toksyczności dla zdrowych tkanek i czas działania. Antyseptyk nie może też spowalniać i zaburzać procesu gojenia, jak to się dzieje w przypadku spirytusu lub wody oczyszczonej (która z kolei nie ma właściwości bakteriobójczych). W przypadku ran przewlekłych, ważniejsze od czasu potrzebnego do osiągnięcia efektu antyseptycznego z powodu wielokrotnego stosowania i/lub pozostawania na ranie antyseptyku, jest przyspieszenie procesu gojenia.
Najbardziej pożądane cechy środka antyseptycznego to:
- szerokie spektrum aktywności przeciwdrobnoustrojowej (na bakterie, wirusy i grzyby, które mogą powodować infekcję w ranie);
- skuteczność wobec biofilmu bakteryjnego;
- bezbolesna aplikacja;
- brak negatywnego wpływu na procesy gojenia;
- bezbarwność;
- brak stymulacji narastania oporności, co jest charakterystyczne dla preparatów na bazie antybiotyków;
- możliwość stosowania razem z substancjami zawartymi w opatrunkach specjalistycznych (nie powinien zaburzać ich właściwości);
- brak rozkładu pod wpływem obciążeń białkowych i pH;
- nietoksyczność.
Jednym z przykładów preparatu spełniającego powyższe cechy jest Aqvitox-D
Aqvitox-D to silny środek utleniający przeznaczony do nawilżania i wspierania gojenia ran, usuwania stanów zapalnych i obniżania liczby niepożądanych drobnoustrojów w ranie, na skórze i błonach śluzowych. Wytwarza wilgotne środowisko w ranie co umożliwia właściwy proces gojenia.
Skład preparatu:
- Woda: 99,8 %,
- kwas podchlorawy: < 0,03 %,
- podchloryn sodu: < 0,03 %,
- dwutlenek chloru: 0,0001 %,
- chlorek sodu: 0,1 %
Poza doborem odpowiedniego płynu, należy go również stosować w odpowiedni sposób:
- Dno rany, brzegi i skórę wokół rany należy dokładnie oczyścić płynem do przemywania ran. Nie należy stosować waty, ponieważ jej włókna mogą pozostawać w ranie i utrudniać gojenie, a ich późniejsze usuwanie może być bolesne.
- Ranę i jej brzegi należy dokładnie osuszyć.
- Przed wymianą opatrunku ranę należy nasączyć płynem do przemywania ran, co zapewni pozostawienie rany bez uszkodzeń.
- W celu zapewnienia odpowiedniej wilgotności rany, zgodnie z koncepcją T.I.M.E. , należy zastosować odpowiedni preparat: np. Aqvitox-D w postaci żelu z aplikatorem
Jeśli po dwóch tygodniach od momentu rozpoczęcia leczenia rany, nie wystąpiła jednoznaczna poprawa jej stanu, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Szczególnie gdy pojawiają się dodatkowe objawy, takie jak zaczerwienienie, obrzęk czy ból, które sygnalizują zakażenie lub stan zapalny. Im wcześniej wdrożymy właściwe dla danego typu rany leczenie, tym większa szansa na szybsze wygojenie.